Najdłuższy blok na świecie (Karl-Marx-Hof, Wiedeń, Austria)

Karl-Marx-Hof od strony stacji Heiligenstadt

   Idąc codziennie na stację metra Heiligenstadt  zadziwiało mnie dlaczego ludzie pozwalają tak bardzo szpecić miasta. Beżowo-brzoskwiniowy budynek przysłaniał mi świat i przypominał o pastelowych kolorach polskich blokowisk, które w swoim założeniu mają „rozweselić” smutnych i szarych mieszkańców bloków z wielkiej płyty. Czy udanie? Wystarczy się przejść na którekolwiek.
Okazało się jednak, że jak zwykle jestem ignorantem i w ogóle na niczym się nie znam. Beżowo-brzoskwiniowy moloch okazał się nie tylko okrutnie brzydki ale także, o zgrozo, najdłuższym blokiem na świecie. Niektórzy są dobrzy w jedzeniu hot-dogów na czas, inni dostają Nobla za odkrycie lekarstw na choroby o których nigdy nie słyszałem a ten blok po prostu sobie stoi i po prostu jest najdłuższy na świecie i nikt sobie nic z tego nie robi. Ale żeby nie było, że to koniec to się doinformowałem i za tymi małymi oknami i balkonami w kształcie odwróconego słupa pod wysokim napięciem kryje się historia. 

Plan kompleksu

W 1923 roku, gdy u władzy w Wiedniu byli Socjaldemokraci, rozpoczął się projekt „Czerwony Wiedeń” (niem. das Rote Wien). Jego założeniem było zrewolucjonizowanie szkolnictwa, służby zdrowia, oraz budowa mieszkań dla robotników. Ale uwaga, nie jakiś tam byle jakich mieszkań, mieszkań jasnych, z toaletami (wspólnymi), przedszkolami, placami zabaw, bibliotekami, pralniami, siłowniami, poradniami dla matek, centrami dla gruźlików (sic!) itd. Miały być odmianą dla tzw. Bassenawohnungen, w których nie było bieżącej wody a umywalka i toaleta znajdowały się na korytarzu i korzystało z nich kilka lub nawet kilkanaście rodzin. 

 

Schowek na narzędzia ogrodnicze

Budowa rozpoczęła się w 1927 i trwała tylko trzy lata. Jest to zaskakujące tym bardziej, że nie obyło się bez problemów. Teren był bardzo trudny do zagospodarowania z uwagi na to, że wcześniej znajdowało się na nim boczne koryto Dunaju. 1 października 1930 roku nastąpiło uroczyste otwarcie przez burmistrza Wiednia Karla Seitza. Był to wielki sukces dla Socjaldemokracji, która uznała, że Karl-Marx-Hof jest nową erą dla klasy robotniczej. Cztery lata po uroczystym otwarciu, w lutym 1934 roku, o budynku zrobiło się jeszcze głośniej gdy w mieście wybuchły walki pomiędzy Republikańskim Związkiem Obronnym (lewo), robotnikami (lewo), którzy ukryli się w Karl-Marx-Hof a Heimwehrą (prawo). Co było później, łatwo przewidzieć. W latach 1938-1939 przetransportowano 66 rodzin do obozów koncentracyjnych, a sam Karl-Max-Hof był „przypadkowo” wielokrotnie bombardowany, z uwagi na bliskie położenie celu ataków - dworca Heiligenstadt. Pierwsze renowacje przeprowadzono w latach 1986-1992 a następną w 2010 roku gdzie odmalowano te przepiękną, beżowo-brzoskwiniową fasadę aby cieszyła oczy spacerowiczów. 

   „Dzieło” wiedeńskiego architekta Karla Ehna jest trzy-, cztero-, pięciu- i sześciokondygnacyjne. W środkowym skrzydle znajdują się cztery rzeźby dłuta Josefa Franza Riedla, które symbolizują fundamenty, zdrowego, wspólnego, socjaldemokratycznego życia: "wolność", "troskę", "oświecenie" i "kulturę fizyczną". 

   No i najważniejsze! To, od czego zaczęliśmy. Karl-Marx-Hof ma długość 1100m i chociaż miasto nie chwali się tym zbytnio to jest uznawany za najdłuższy blok mieszkalny na świecie. Znajduje się na długości 4 przystanków tramwajowych linii „D” (Gunoldstrasse – Heiligenstadt S +U – Halteraugasse – Grinzinger Strasse). Aktualnie, w dawnej pralni między blokami Karl-Marx-Hof znajduje się muzeum poświęcone właśnie historii "Czerwonego Wiednia". Wystawa stała obejmuje historię tego okresu ze szczególnym naciskiem na Karl-Marx-Hof a wystawa czasowa poświęcona jest Karlowi Marxowi (12.04.2018 - 20.12.18).

"Kiedy nas już nie będzie, te mury za nas przemówią"

 Karl Seitz

Muzeum "das Rote Wien - Waschsalon Nr 2"

Wejście do muzeum

Halteraugasse 19, 1190, Wien
Godziny otwarcia:
Czwartek: 13-18
Niedziela: 12-16
Wstęp:
Dorośli: 5 euro
Seniorzy i grupy powyżej 10 osób: 3 euro
Studenci do 27 roku życia: 1 euro
Młodzież do 19 roku życia: gratis
Dojazd:
Metro: linia U4 - Heiligenstadt
Tramwaj: D - Halteraugasse
Uwaga! Wystawa jest tylko w języku niemieckim.
http://www.dasrotewien.at/





Źródła:
1. "Das Rote Wien". 2018. Wystawa muzeum "das Rote Wien".
2. "Karl-Marx-Hof". 2018. In: Wiener Wohnen
(https://www.wienerwohnen.at/hof/220/Karl-Marx-Hof.html) (14.05.2018).
3. Mühlgassner, Wanda. 2009. Architektur des Roten Wien. In: Badener Zeitung, 23.07.2009.